سونوگرافی شکمی در چه شرایطی توصیه می شود؟
سونوگرافی شکم یک روش تصویربرداری پزشکی است که از امواج صوتی برای دیدن ناحیه داخل شکم استفاده می کند. اگر شرایطی دارید که هر یک از اجزای داخلی شکم از جمله كيسه صفرا، روده ها، کلیه ها، کبد، کیسه صفرا، پانکراس، طحال و رگ های خونی شکمی را تحت تأثیر قرار می دهد، ممکن است پزشک شما سونوگرافی شکم را توصیه کند.
برای مثال، سونوگرافی شکم می تواند به تشخیص و بررسی سنگ کلیه، بیماری کبد و کیسه صفرا، تومورها و بسیاری از مشکلات دیگر کمک کند. همچنین اگر در معرض خطر آنوریسم آئورت شکمی هستید، ممکن است پزشک شما این آزمایش را توصیه کند.
سونوگرافی شکمی در چه شرایطی توصیه می شود؟
پزشک شما در موارد مختلفی انجام سونوگرافی شکمی را تجویز می‌کند تا بیماری احتمالی را تشخیص دهد. از جمله این مواد عبارتند از:
- بررسی وجود لخته خون در یک ناحیه
- بررسی جریان خون و رگ‌های خونی در داخل شکم
- تغییرات اندازه در اندام‌های مهم نظیر طحال، کلیه و کبد
- جمع شدن مایع در حفره شکم
- احتمال تشکیل سنگ کیسه صفرا
- احتمال وجود سنگ در کلیه‌ها
- بروز مشکل فتق
- مشکلات مرتبط با پانکراس
- تشخیص انسداد کلیه یا ایجاد سرطان
- بررسی امکان ابتلا به سرطان کبد
- بررسی وضعیت آپاندیس
- وجود تومورها در ناحیه شکم
سونوگرافی شکم رایج ترین آزمایش برای غربالگری آنوریسم آئورت شکمی است. غربالگری به معنای جستجوی بیماری در افراد بدون علائم است. تشخیص زودهنگام به شما و پزشک کمک می کند تا اقداماتی را برای مدیریت و درمان آنوریسم انجام دهید. اگر آنوریسم آئورت پاره شود، خونریزی می تواند به سرعت منجر به مرگ شود.
فرض کنید آقایی با سنی حدود 65 تا 75 سال به مصرف سیگار اعتیاد داشته و یا دارد و در حال حاضر دچار درد در ناحیه شکم است. پزشک در چنین شرایطی معمولا انجام سونوگرافی شکمی را تجویز می‌کند.
خطرات و محدودیت ها
سونوگرافی شکم یک روش بی خطر و بدون درد است. با این حال، اگر رادیولوژیست (پزشک انجام دهنده سونوگرافی) روی ناحیه‌ای که درد دارد یا حساس است فشار وارد کند، ممکن است کمی ناراحتی موقت داشته باشید.
همچنین برخی عوامل وجود دارند که می‌توانند در ایجاد بهترین نتیجه از سونوگرافی شکمی اختلال ایجاد نمایند، از جمله:
- چاقی مفرط و بالا بودن حجم چربی در ناحیه شکم
- پر بودن معده و غذا خوردن درست پیش از سونوگرافی
- وجود گازهای اضافی در روده
روش و مراحل انجام سونوگرافی شکم
قبل از انجام سونوگرافی شکم، بخش رادیولوژی و سونوگرافی به شما دستورالعمل های خاصی را ارائه می دهد. از جمله اینکه معمولاً باید 8 تا 12 ساعت قبل از انجام سونوگرافی شکم از خوردن غذا خودداری کنید که به آن ناشتا بودن می گویند. ناشتا بودن به جلوگیری از تجمع گاز در ناحیه شکم (بخصوص روده ها) کمک می کند، که می تواند نتایج را تحت تاثیر قرار دهد.
مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید، مگر اینکه پزشک این کار را به شما بگوید.
برای انجام سونوگرافی شکم، از شما خواسته می شود که به پشت روی میز معاینه دراز بکشید. لباس خود را در آورده یا بالا بزنید. ژل مخصوصی (این ژل به دستگاه اولتراسوند برای ارائه تصاویر بهتر کمک می کند) روی پوست ناحیه شکم شما مالیده می شود. پزشک متخصص رادیولوژی (رادیولوژیست) یک دستگاه کوچک و دستی (پروب مبدل) را روی ناحیه مورد بررسی فشار داده و در صورت نیاز حرکت می دهد. دستگاه سیگنال ها را به کامپیوتر ارسال می کند و تصاویری ایجاد می شود که ساختارهای ناحیه شکم را نشان می دهد. رادیولوژیست تصاویر را تفسیر کرده و آن را بصورت گزارشی برای ارائه به پزشک شما، به شما تحویل می دهد.
سونوگرافی شکم معمولاَ حدود 30 دقیقه طول می کشد.
