مقدمه
فیبروآدنوم یکی از رایج‌ترین توده‌های خوش‌خیم پستان است که در بسیاری از زنان در طول زندگی‌یشان مشاهده می‌شود. این توده‌ها از بافت‌های غددی و فیبری تشکیل شده‌اند و در بیشتر موارد، بی‌ضرر و غیرسرطانی هستند. در حالی که فیبروآدنوم‌ها به ندرت به سرطان پستان تبدیل می‌شوند، اما تشخیص دقیق آن‌ها و مراقبت‌های لازم برای پیگیری وضعیت‌شان ضروری است. این مقاله به توضیح مفصل فیبروآدنوم، علائم، علل، روش‌های تشخیص، درمان‌ها و اقدامات پیشگیرانه می‌پردازد.
در صورتی که شما یا یکی از عزیزانتان به توده‌های پستانی مبتلا هستید، توصیه می‌شود که به مرکز تصویربرداری و رادیولوژی راد مراجعه کنید؛ این مرکز با دستگاه‌های پیشرفته و پزشکان متخصص، خدمات تشخیص دقیق فیبروآدنوم را در تهران و بلوار کشاورز ارائه می‌دهد.
فیبروآدنوم چیست؟
فیبروآدنوم یک توده غیرسرطانی است که معمولاً در بافت پستان ایجاد می‌شود. این توده‌ها از بافت‌های فیبری (بافت همبند) و غددی تشکیل شده‌اند و معمولاً گرد و صاف هستند. فیبروآدنوم‌ها در بسیاری از زنان، به‌ویژه زنان جوان، رخ می‌دهند و معمولاً در سنین 15 تا 35 سال شایع‌تر هستند.
علائم و نشانه‌های فیبروآدنوم
فیبروآدنوم‌ها معمولاً به‌صورت توده‌های نرم، گرد و متحرک در پستان احساس می‌شوند. این توده‌ها به راحتی زیر پوست حرکت می‌کنند و معمولاً بدون درد هستند. اندازه آن‌ها می‌تواند از اندازه یک نخود تا اندازه یک توپ گلف متغیر باشد (حدود 2 تا 3 سانتی‌متر). در برخی موارد، فیبروآدنوم‌ها می‌توانند حساس یا دردناک شوند، به‌ویژه در چند روز قبل از شروع قاعدگی.
چرا فیبروآدنوم ایجاد می‌شود؟
علت دقیق ایجاد فیبروآدنوم‌ها هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما بسیاری از متخصصان بر این باورند که این توده‌ها ممکن است به دلیل حساسیت به هورمون استروژن در برخی زنان ایجاد شوند. این حساسیت می‌تواند باعث رشد فیبروآدنوم‌ها در دوران بارداری یا درمان هورمونی (که در آن سطح استروژن بالا می‌رود) شود و برعکس، پس از یائسگی که سطح استروژن کاهش می‌یابد، احتمال کاهش اندازه این توده‌ها زیاد است.
روش‌های تشخیص فیبروآدنوم
1. معاینه بالینی
اولین گام در تشخیص فیبروآدنوم معمولاً معاینه توسط پزشک است. پزشک پستان‌ها را لمس کرده و توده‌ها را بررسی می‌کند. این مرحله به ویژه در صورتی که شما توده‌ای جدید در پستان خود پیدا کرده‌اید، ضروری است.
2. تصویربرداری: سونوگرافی و ماموگرافی
سونوگرافی پستان: برای زنان زیر 30 سال معمولاً سونوگرافی اولین انتخاب است. این آزمایش از امواج صوتی برای بررسی ویژگی‌های توده استفاده می‌کند و می‌تواند تفاوت بین یک توده سخت و یک کیست پر از مایع را نشان دهد.
ماموگرافی: ماموگرافی یکی دیگر از روش‌های تصویربرداری است که با استفاده از اشعه ایکس، تصویر دقیقی از بافت پستان ارائه می‌دهد. این روش معمولاً برای زنان بالای 30 سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، ماموگرافی ممکن است برای زنان زیر 30 سال که بافت پستان‌شان متراکم‌تر است، کارایی کمتری داشته باشد.
3. بیوپسی (نمونه‌برداری)
در مواردی که نتایج تصویربرداری یا معاینه بالینی مشکوک باشد، پزشک ممکن است از بیوپسی سوزنی برای برداشت نمونه‌ای از بافت توده استفاده کند. این بیوپسی معمولاً با کمک سونوگرافی انجام می‌شود تا پزشک بتواند سوزن را به‌درستی در محل توده قرار دهد. سپس نمونه‌ی بافت در آزمایشگاه بررسی می‌شود تا نوع توده مشخص شود.
درمان فیبروآدنوم
در بیشتر موارد، فیبروآدنوم‌ها نیازی به درمان ندارند و تنها نیاز به نظارت دوره‌ای دارند. اگر پزشک نتیجه‌ی بیوپسی را تأیید کرده باشد که توده فیبروآدنوم است، پزشک ممکن است تنها به نظارت و انجام آزمایش‌های بعدی در فواصل معین توصیه کند.
1. زمانی که نیاز به درمان وجود دارد
اگر توده فیبروآدنوم دردناک باشد یا به سرعت رشد کند، پزشک ممکن است انجام جراحی برای برداشتن توده را توصیه کند. این جراحی معمولاً به‌صورت خارج کردن کامل توده (Excision) انجام می‌شود.
در برخی موارد، برای درمان توده‌های فیبروآدنوم بزرگ یا فیبروآدنوم‌هایی که به‌طور مداوم باعث مشکلاتی مانند درد می‌شوند، از روش‌های انجماد (Cryoablation) نیز استفاده می‌شود. در این روش، دستگاهی شبیه به یک چوب‌دست از طریق پوست به توده وارد می‌شود و آن را فریز می‌کند تا توده از بین برود.
2. نظارت و پیگیری
اگر فیبروآدنوم‌های شما بدون علامت باشند و در حال حاضر تغییری نداشته باشند، پزشک ممکن است فقط به شما توصیه کند که آزمایش‌های پیگیری انجام دهید تا از تغییرات احتمالی مطلع شوید. این پیگیری‌ها می‌توانند شامل سونوگرافی و ماموگرافی به فواصل معین باشند.
پیش‌آگهی و زندگی با فیبروآدنوم
1. پیش‌آگهی
اکثر فیبروآدنوم‌ها به خودی خود از بین می‌روند یا بدون درمان باقی می‌مانند. حتی در صورتی که توده‌های فیبروآدنوم نیاز به درمان داشته باشند، معمولاً این بیماری خطری برای زندگی فرد ندارد و غیرسرطانی باقی می‌ماند.
2. آیا فیبروآدنوم‌ها به سرطان تبدیل می‌شوند؟
فیبروآدنوم‌ها معمولاً سرطانی نمی‌شوند. با این حال، در موارد نادر، توده‌های فیبروآدنوم ممکن است حاوی بافت سرطانی باشند، که در این صورت پزشک به شما توصیه خواهد کرد که توده را بردارید و آن را به‌دقت بررسی کنید.
3. احتمال بروز فیبروآدنوم‌های جدید
برخی از زنان ممکن است چندین فیبروآدنوم داشته باشند. در صورتی که پس از درمان یا برداشت یک فیبروآدنوم، توده‌های جدید ایجاد شوند، لازم است که برای آزمایش‌های بیشتر و ارزیابی مجدد به پزشک خود مراجعه کنید.
نتیجه‌گیری
فیبروآدنوم‌ها به‌عنوان توده‌های خوش‌خیم پستان که در بیشتر موارد هیچ خطری ندارند، می‌توانند نگرانی‌هایی برای زنان ایجاد کنند. با این حال، بسیاری از این توده‌ها خودبه‌خود از بین می‌روند یا نیازی به درمان ندارند. پیگیری‌های دوره‌ای و معاینات پزشکی مناسب، به ویژه برای زنان با عوامل خطر مانند سابقه خانوادگی یا تغییرات دردناک در پستان، حیاتی هستند.
در صورت نیاز به تشخیص دقیق و درمان، مرکز تصویربرداری و رادیولوژی راد با دستگاه‌های پیشرفته و پزشکان متخصص در بلوار کشاورز آماده ارائه خدمات با کیفیت است. همیشه به یاد داشته باشید که پیشگیری و نظارت مستمر بهترین روش‌ها برای کنترل فیبروآدنوم‌ها و حفظ سلامت پستان هستند.
منابع:
Mayo Clinic – Fibroadenoma: Diagnosis & Treatment (URL: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fibroadenoma/diagnosis-treatment/drc-20352756)
Cleveland Clinic – Fibroadenomas of the Breast (URL: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15690-fibroadenomas-of-the-breast)
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.