آزمون تراکم استخوان

پزشکان از آزمایش تراکم استخوان برای موارد زیر استفاده می کنند:

• شناسایی کاهش تراکم استخوان قبل از شکستن استخوان
• تعیین میزان خطر شکستگی استخوان
• تایید تشخیص پوکی استخوان
• کنترل درمان پوکی استخوان

اگرچه پوکی استخوان در زنان مسن‌تر شایع‌تر است، اما مردان نیز می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند. صرف نظر از جنس یا سن شما، پزشک ممکن است آزمایش تراکم استخوان را در موارد زیر توصیه کند:

• از دست دادن قد:

افرادی که حداقل 3.8 سانتی متر قد از دست داده اند ممکن است دچار شکستگی های فشاری در ستون فقرات خود شوند که پوکی استخوان یکی از دلایل اصلی آن است.

• شکستگی استخوان:

شکستگی‌های حاصل ازشکنندگی زمانی اتفاق می‌افتد که یک استخوان آنقدر شکننده می‌شود که خیلی راحت‌تر از حد انتظار می‌شکند. شکستگی های شکنندگی گاهی اوقات می تواند به دلیل سرفه یا عطسه شدید ایجاد شود.

• مصرف داروهای خاص:

استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی، مانند پردنیزون و کورتیزون در روند بازسازی استخوان اختلال ایجاد می کند که می تواند منجر به پوکی استخوان شود.

• افت سطح هورمونی:

علاوه بر کاهش طبیعی هورمون‌ها که پس از یائسگی اتفاق می‌افتد، استروژن زنان نیز ممکن است در طی برخی درمان‌های سرطان کاهش یابد. برخی از درمان های سرطان پروستات باعث کاهش سطح تستوسترون در مردان می شود. کاهش سطح هورمون های جنسی باعث ضعیف شدن استخوان می شود.

محدودیت های آزمایش تراکم استخوان عبارتند از:

• دستگاه‌هایی که تراکم استخوان‌های ستون فقرات و لگن را اندازه‌گیری می‌کنند، دقیق‌تر هستند، اما قیمت بیشتری نسبت به دستگاه‌هایی دارند که تراکم استخوان‌های محیطی ساعد، انگشت یا پاشنه را اندازه‌گیری می‌کنند.
• نتایج آزمایش ممکن است در افرادی که ناهنجاری های ساختاری در ستون فقرات خود دارند، مانند آرتریت شدید، جراحی های قبلی ستون فقرات یا اسکولیوز دقیق نباشد.
• آزمایش تراکم استخوان از اشعه ایکس استفاده می کند، اما میزان قرار گرفتن در معرض اشعه معمولاً بسیار کم است. حتی در این صورت، زنان باردار باید از انجام این آزمایشات اجتناب کنند.
• آزمایش تراکم استخوان می تواند تأیید کند که شما تراکم استخوان پایینی دارید، اما نمی تواند دلیل آن را به شما بگوید. برای پاسخ به این سوال، نیاز به ارزیابی پزشکی کامل تری دارید.

آمادگی های لازم

• تست تراکم استخوان آسان، سریع و بدون درد است. عملاً هیچ آمادگی لازم نیست.
• اگر اخیراً آزمایش باریم داده اید یا ماده حاجب برای سی تی اسکن یا آزمایش پزشکی هسته ای تزریق کرده اید، حتماً از قبل به پزشک خود اطلاع دهید. مواد کنتراست ممکن است در آزمایش تراکم استخوان شما اختلال ایجاد کند.
• حداقل 24 ساعت قبل از آزمایش تراکم استخوان از مصرف مکمل های کلسیم خودداری کنید.
• لباس های گشاد و راحت بپوشید و از پوشیدن لباس های زیپ دار، کمربند یا دکمه خودداری کنید. جواهرات خود را در خانه بگذارید و تمام اشیاء فلزی مانند کلید، گیره پول یا پول خرد را از جیب خود خارج کنید. در برخی از مراکز ممکن است از شما خواسته شود که لباس معاینه بپوشید.

آنچه می توانید انتظار داشته باشید

آزمایش‌های تراکم استخوان معمولاً روی استخوان‌هایی انجام می‌شود که به دلیل پوکی استخوان احتمال شکستگی دارند، از جمله:

• استخوان های تحتانی ستون فقرات (مهره های کمر)
• گردن باریک استخوان ران (فمور)، در کنار مفصل ران
• استخوان ساعد دست چپ ناحیه مچ

اگر آزمایش تراکم استخوان خود را در بیمارستان انجام دهید، احتمالاً این آزمایش روی دستگاهی انجام می‌شود که در آن روی یک تخت دراز می‌کشید در حالی که یک بازوی مکانیکی از روی بدن شما عبور می‌کند. میزان تشعشعی که شما در معرض آن قرار می گیرید بسیار کم است، بسیار کمتر از مقداری که در طی عکس قفسه سینه ساطع می شود. آزمایش معمولاً حدود 10 تا 30 دقیقه طول می کشد.

از آنجایی که تراکم استخوان می تواند از یک نقطه در بدن شما به نقطه دیگر متفاوت باشد، * اندازه گیری در پاشنه پا یاانگشتان دست معمولاً به اندازه اندازه گیری در ستون فقرات یا لگن شما پیش بینی کننده خطر شکستگی نیست. در نتیجه، اگر آزمایش شما بر روی یک دستگاه جانبی مثبت باشد، ممکن است پزشک برای تأیید تشخیص، اسکن بعدی را در ستون فقرات یا لگن شما توصیه کند.

* یک دستگاه کوچک و قابل حمل می تواند تراکم استخوان را در استخوان های انتهایی اسکلت شما، مانند استخوان های انگشت، مچ دست یا پاشنه پا اندازه گیری کند. ابزار مورد استفاده برای این آزمایش ها دستگاه های جانبی نامیده می شوند و در برخی درمانگاه های سلامت استفاده می شوند.

نتایج

نتایج تست تراکم استخوان شما به دو عدد گزارش می شود: امتیاز T و امتیاز Z

امتیاز (T   (T-score

امتیاز T ، تراکم استخوان شما در مقایسه با آنچه به طور معمول در یک بزرگسال جوان سالم از جنس شما انتظار می رود است. امتیاز T شما تعداد واحدهایی است – که انحراف استاندارد نامیده می شود – که تراکم استخوان شما بالاتر یا کمتر از حد متوسط ​​است.

T-score به چه معناست:

-1 و بالاتر: تراکم استخوان شما طبیعی در نظر گرفته می شود.

بین -1 و -2.5: نمره شما نشانه استئوپنی است، وضعیتی که در آن تراکم استخوان کمتر از حد طبیعی است و ممکن است منجر به پوکی استخوان شود.

-2.5 و پایین تر: تراکم استخوان شما نشان می دهد که به احتمال زیاد پوکی استخوان دارید.

امتیاز Z (Z-score)

امتیاز Z شما تعداد انحرافات استاندارد بالاتر یا کمتر از آنچه معمولاً برای فردی با سن، جنس، وزن و منشاء قومی یا نژادی شما انتظار می رود، است. اگر امتیاز Z شما به طور قابل توجهی بالاتر یا کمتر از میانگین باشد، ممکن است برای تعیین علت مشکل به آزمایشات بیشتری نیاز داشته باشید.